Masterson (1981, 1985) podkreślał problem uwarunkowań środowiskowych, które mogą prowadzić do powstawania znacznych trudności w radzeniu sobie z problemem symbiotycznym. W jednej ze swoich prac (1976, s.37-38) pisał: "Matka osoby symbiotycznej zwykle sama cierpi na syndrom niezróżnicowania (...). Niezdolna odseparować się od własnej matki, pielęgnuje symbiotyczną jedność ze swoim dzieckiem, wzmacniając jego zależność dla utrzymania własnej równowagi emocjonalnej. Jest zagrożona pojawiającą się indywidualnością dziecka i nie umie sobie z nią radzić. Trzyma się więc kurczowo dziecka, przeszkadzając mu w separacji, zniechęca do ruchów w kierunku separacji, wycofując wtedy swoje wsparcie." Masterson jako pierwszy tak wyraźnie sformułował okoliczności, w których matka mniej lub bardziej wspiera te zachowania dziecka, które utrzymują je zamknięte, zależne, połączone z nią i podobne do niej, a z drugiej strony staje się lękowa, wycofana, karząca i niedostępna wtedy, gdy dziecko odsuwa się, przeciwstawia, demonstruje, że jest inne lub w jakikolwiek sposób przejawia indywiduację i autonomię.

Masterson twierdzi, że przyczyną powstawania tendencji symbiotycznych jest wycofywanie przez matkę uwagi, opieki i aprobaty w okresie, kiedy dziecko zaczyna się odseparowywać, to znaczy kiedy wkracza w etap indywiduacji. Według Mastersona wycofanie to ma miejsce w przebiegu jednej z faz procesu indywiduacji (subfazie zbliżenia), kiedy jest ono najbardziej podatne na zranienia emocjonalne. To wycofanie ma charakter urazowy i w tym okresie wzmożonej wrażliwości jest szczególnie trudnym doświadczeniem. Wskutek tego dziecko postanawia zrezygnować z autonomii oraz indywiduacji i lgnie do związku symbiotycznego. Ta regresja zyskuje aprobatę rodzica i indywiduacja zostaje przerwana. Tym samym przywiązanie symbiotyczne zostaje podtrzymane, często na całe życie, lub ulega przeniesieniu na inną pierwotną postać, do której dziecko żywi przywiązanie. Osoba o charakterze symbiotycznym ma za sobą historię niepowodzeń z separacją i może mieć trudności z pójściem do szkoły, przejściem ze szkoły podstawowej do średniej, czy z podjęciem pracy. W przypadku tych tendencji osobowościowych najbardziej uwidacznia się trwały lęk przed separacją. Osoba taka może mieć tendencje do wytwarzania symbiotycznej więzi z innymi obiektami czy osobami i doświadcza silnego lęku, gdy grozi możliwość separacji.